Τον τελευταίο καιρό κυκλοφορεί στα κοινωνικά δίκτυα η παραπάνω φωτογραφία με περιπαιχτικά σχόλια ειρωνία και καυστικές ατάκες από όλους όσους εδώ διεκδικούν με πάθος ένα κομμάτι του πολιτιστικού κεφαλαίου. Πολλοί δε από τους σταυροφόρους αναλυτές δεν κακοπέρασαν τα προηγούμενα χρόνια τουναντίον πάντα απολάμβαναν την αναγνώρισης τους. Με πληγώνει αφάνταστα αυτός ο μπουρζουά σνομπισμός πολλών που έσπευσαν να καγχάσουν του ανθρώπους της φωτογραφίας.

Στη φωτογραφία βλέπουμε μια παρέα ανθρώπων μέσα σε μια εκκλησία να ποζάρουν στη βάπτιση ενός μωρού, το στιγμιότυπο είναι σε κάποιο χωριό στην Ηλεία, οι άνθρωποι είναι φτωχικά ντυμένοι και αυτό που κάνει την φωτογραφία ιδιαίτερη είναι η μετατροπή της τελετής σε προεκλογική εκδήλωση αφού παντού μες στην εκκλησία ακόμα και στα ρούχα του μωρού είναι αναρτημένο το σήμα του ΠΑΣΟΚ και φωτογραφίες του Ανδρέα Παπανδρέου. Τα πρόσωπα των ανθρώπων τα φωτίζει ο ενθουσιασμός και η πίστη η πίστη και η ελπίδα ότι το παιδί που μόλις βαφτίστηκε Χριστιανός δεν συμμετέχει μόνο στην κοινότητα των ομόθρησκων άλλα γίνεται και κοινωνός της αλλαγής. Η Αλλαγή που ήταν το βασικό σύνθημα του ΠΑΣΟΚ το 81 αλλά και αργότερα. Να θυμηθούμε ότι εκείνη την εποχή η επαρχία είχε ακόμη ανοιχτές πληγές από τον εμφύλιο ακόμα.

Εδώ όμως εμένα δεν με αφορά η αποκατάσταση των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και του έργου του ούτε αν τελικά οι ελπίδες των ανθρώπων διαψεύστηκαν η όχι, το πιο πιθανό είναι πως ναι, όπως όλες οι επιθυμίες και οι ευθύνες που παραδίδονται σε κάποιον λευκό χαρτί.

Αυτό που με θυμώνει είναι οι κριτές, ίσως γιατί πολλοί βλέπουν στην φωτογραφία κάτι οικείο που θέλουν να ξορκίσουν. Ίσως γιατί το ΠΑΣΟΚ-κιτς των 80s είναι πολύ μπανάλ. Όμως εγώ θέλω να πω ότι κακό δεν είναι να διαψευστούν οι ελπίδες σου, κακό είναι να μην μπορεί κανείς να αναγνωρίσει τον εαυτό του στο παρελθόν του και να μην μπορεί να διαχειριστεί τις ενοχές του. Το ταμπού των πρώην ΠΑΣΟΚ –δηλαδή σχεδόν όλων μια και το ΠΑΣΟΚ υπήρξε πλειοψηφική κυβέρνηση για πολλές πενταετίες τα προηγούμενα χρόνια- είναι για την ώρα αξεπέραστο, κι όμως επιβάλλεται η διαχείρισή του αν θέλουμε να προχωρήσουμε αριστερά και να κλείσει αυτή η σελίδα.

Οι άνθρωποι στην φωτογραφία δεν είναι κακόγουστο ενσταντανέ, λάθος ή θλιβερή θύμηση του λαϊκισμού –αυτές είναι οι ταμπέλες των “αρχαιολόγων” του σήμερα. Με μια διαχρονική ανάγνωση από κάποιον χιλιάδες χρόνια αργότερα που δεν ξέρει τι είναι το ΠΑΣΟΚ, δεν ξέρει τον Ανδρέα ή τον Άκη, ίσως είναι μια εικόνα συμπυκνωμένης δύναμης και πίστης πολλών απλών ανθρώπων –δυστυχώς βέβαια προς ένα άλλο πρόσωπο και όχι προς την δική τους δύναμη. Ίσως από κει αρχίζει να ξετυλίγεται το νήμα της αληθινής αλλαγής, δηλαδή του επαναπροσδιορισμού των δρώντων από την αντιπροσώπευση στην παρουσία και συμμετοχή.

Αλλά μακάρι να ταν αυτό που πραγματικά ενοχλεί. Στην πραγματικότητα το ταμπού είναι απόκρυψη όχι επίλυση. Έτσι, αν ο Ανδρέας Παπανδρέου μάς πλήγωσε, τον κρύβουμε και τον αντικαθιστούμε με κάποιον άλλον. Όσοι νιώθουν απέχθεια για την φωτογραφία είναι αυτοί ακριβώς που αναζητούν ένα νέο τοτέμ. Ακριβώς όπως νιώθουν απέχθεια για τα ρούχα μόλις της περασμένης μόδας όσοι είναι φανατικοί ακόλουθοί της.